Vloer van een monument isoleren

Heb je een kruipruimte van minimaal 35 cm, dan kan de vloer aan de onderkant geïsoleerd worden. Dit geeft de beste isolatiewaarde. Heb je een te kleine kruipruimte (die je niet dieper kunt uitgraven), overweeg dan bodemisolatie en evt. isolatie bovenop de vloer. Heb je helemaal geen kruipruimte isoleer de vloer dan aan de bovenkant. In dit geval dien je rekening  te houden met vloeren die een monumentale waarde hebben.

Voorbeeld kosten en besparing

Om je een idee te geven: met het isoleren van de vloer in een gemiddeld hoekhuis bespaar je jaarlijks 130 kuub gas. Dat is € 160 tot € 390, afhankelijk van de gasprijs. Laat je het isoleren door een bedrijf uitvoeren, dan kost dat € 2300. Je kunt hier een subsidie van € 550 voor aanvragen. Doe je je het werk zelf, dan moet je op ca. € 900 materiaalkosten rekenen. Je kunt geen subsidie aanvragen.

Wel een kruipruimte

De beste isolatie bereik je door de onderkant te isoleren. Is je kruipruimte niet bereikbaar, probeer dan een luik er naartoe te maken. Is de kruipruimte niet hoog genoeg, kijk of hij kan worden uitgegraven. 

Je kunt het werk laten uitvoeren, maar als je een beetje handig bent (en niet claustrofobisch), kun je het ook zelf de vloer aan de onderkant isoleren.Zorg ervoor dat:

• de isolatie goed op elkaar, op de vloer(balken) en op de buitenmuren aansluit. De isolatie mag nergens kieren.
• de isolatie een Rc-waarde heeft van minimaal 3,5. Heb of overweeg je vloerverwarming, kies dan voor een Rc-waarde van 5 (door het materiaal dat je kiest in de juiste dikte aan te brengen, bereik je de gewenste Rc-waarde).
• de ventilatiegaten in de buitenmuur open blijven.
• de buitenmuren ook geïsoleerd zijn, zodat je langs de randen van de vloer geen warmte verliest.
• op de bodem een laag dampremmende folie van kunststof komt (liefst PE, want PVC bevat vaak schadelijke stoffen). Zo blijft het isolatiemateriaal onder de vloer droog.

Staat er af en toe water in de kruipruimte, gebruik dan luchtkussenfolie (Mioteen KR4) of piepschuimchips (EPS).

Te weinig kruipruimte

Is de kruipruimte te laag, dan kun je isolatie op de bodem aanbrengen. Dit heeft wel minder effect dan vloerisolatie. Er zit namelijk nog lucht tussen de isolatie op de bodem en de vloer erboven. Hierdoor kan er nog altijd warmte via de vloer weglekken. 

Als isolatie kun je EPS-chips, EPS-korrels of -parels (bolletjes piepschuim)  of biofoamkorrels in de kruipruimte laten spuiten. Een dikke laag schelpen kan ook, al zorgen die er meer voor dat de ruimte droog blijft. Ze isoleren nauwelijks.

Lees meer over bodemisolatie.

Geen kruipruimte

Kijk allereerst of (delen van) de vloer monumentale waarde heeft. En wees vervolgens voorzichtig bij het verwijderen van de vloer, want je zou oudere vloerlagen kunnen tegenkomen die wel historische waarde hebben.

Heb je een houten ondervloer, dan kun je de planken weghalen en de onderkant isoleren. Dit isoleert bijna net zo goed als isolatie onder de vloer.  Let op: Een houten vloer kun je alleen aan de bovenkant isoleren als er een droge, goede geventileerde (lage) kruipruimte aanwezig is. De kans op houtrot is anders te groot.

Een betonnen ondervloer kun je gemakkelijk bovenop isoleren. Kies voor een niet te dikke laag isolatie die toch goed isoleert. Dek deze af met een 2 cm dik plaatmateriaal, bijvoorbeeld underlayment of OSB-platen.

Een andere optie is de hele vloer weghalen, vloerisolatie aanbrengen, en vervolgens een nieuwe betonvloer aanleggen met vloerverwarming. Is er echter sprake van historische plavuizen of tegels, dan moeten deze zonder schade worden gedemonteerd. Op de nieuwe betonvloer moeten ze herplaatst worden in kalkmortel.

Realiseer je dat isolatie boven op de vloer gevolgen kan hebben voor je drempels, deuren en plinten. (En het geeft meer gedoe, denk aan het leeghalen van de vloer en de rommel.)

Matige isolatie verbeteren

Heb je wel isolatie onder de vloer, maar is die 5 tot 7 cm dik, dan kan er nog een flinke laag bij.

• Zitten onder de vloer dampremmende materialen (bijvoorbeeld EPS piepschuim of ander hardschuim, geëxpandeerde kurk of een dunne laag thermokussens), dan kun je die aanvullen met hetzelfde materiaal.
• Heb je damp-open materiaal onder de vloer (bijvoorbeeld glaswol, steenwol, hennep of vlasvezel) en is dat niet afgedekt met een dampremmende laag? Check dan of het materiaal nog wel in goede staat is. Is dat niet het geval, haal dan alles weg en breng een nieuwe, dikkere laag aan. Is het materiaal nog goed, vul het dan aan met hetzelfde materiaal.

Tot slot: Breng een bodemfolie aan en zorg voor open ventilatiegaten.

Kelders

Kelders zijn over het algemeen gebouwd voor opslag. Voordeel van kelders is dat er natuurlijke koeling aanwezig is. Maar omdat ze zich onder de grond bevinden, kan en grond- en regenwater door de muren naar binnen dringen, met als gevolg vochtproblemen.  Ook kan warme vochtige lucht gaan condenseren, zodra die in aanraking komt met de koude muren.

Het beste wat je kunt doen is goed ventileren. Gebruik nooit aan de binnenkant vochtafsluitende verf of impregneer. Hierdoor kan het vocht opsluiten in de muur en zal het pleisterwerk of de verflaag van de muur worden gedrukt. Daarom is het isoleren van keldermuren in veel gevallen niet verstandig. Wel kun je natuurlijk het plafond isoleren.

Wil je de kelder toch als woonruimte gebruiken, laat je dan goed informeren over de beste isolatiemethode.

Lees meer informatie, over bijvoorbeeld geschikte isolatiematerialen, offertes, en kosten en besparing.

Specifieke vragen

Wil je zeker weten of je plannen in orde zijn? Heb je nog twijfels? Stel je vraag aan de monumentencoach van de gemeente Lochem, Martijn Haitink. Hij denkt graag met je mee:

Martijn Haitinkmonumentencoach@lochem.nl0773 - 289 262

Inspirerend zijn de nieuwsbrieven over het verduurzamen van) monumenten. Meld je hiervoor aan bij de gemeente Lochem voor Erfgoednieuws. Er is ook een mooi magazine beschikbaar met de titel 'Uw monument verduurzamen? Er kan meer dan u denkt'. Dit is af te halen op het gemeentehuis maar ook online te lezen.